بررسی روش های مختلف آبیاری و مدیریت آب بر عملکرد و کارایی مصرف آب سیاه دانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

2 کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

3 دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

4 دانشیار گروه زراعت، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

چکیده

در این پژوهش، روش‌های آبیاری قطره‌ای تیپ (سطحی و زیرسطحی) و شیاری روی عملکرد دانه، میزان روغن و کارایی مصرف آب سیاه‌دانه بررسی شد. در این زمینه، آزمایشی در سال‌های 1388 و 1389 در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار برای بررسی اثر روش‌های مختلف آبیاری بر تمامی پارامترهای این گیاه انجام گرفت. تیمارها شامل سطوح 50، 75 و 100درصد نیاز آبی به روش آبیاری قطره‌ای (سطحی و زیرسطحی) و آبیاری شیاری (جوی و پشته‌ای) هم در این آزمایش به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین درصد روغن، به‌‌ترتیب مربوط به تیمارهای 100درصد نیاز آبی با روش آبیاری تیپ زیرسطحی و 50درصد نیاز آبی با روش آبیاری تیپ سطحی، به میزان 6/30 و 2/29 بود. بیشترین و کمترین متوسط کارایی مصرف آب براساس عملکرد دانه، به‌ترتیب با 67/1 و 96/0 کیلوگرم در هکتار در میلی‌متر بود که در تیمارهای 50درصد نیاز آبی با روش آبیاری تیپ زیرسطحی و آبیاری شیاری مشاهده شد. نتایج نشان داد که با کاربرد سیستم آبیاری تیپ زیرسطحی و صرفه‌جویی 50درصد در میزان آب آبیاری مورد نیاز سیاه‌دانه، می‌توان بیشترین کارایی مصرف آب براساس عملکرد دانه را به دست آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of different irrigation systems and water management on yield and water use efficiency of Black cumin

نویسندگان [English]

  • Houshang Ghamarnia 1
  • Hadis Khosravei 2
  • Zahra Jalili 3
  • Sohbatollah Bahramenejad 4
1 Associate Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
2 Former M.Sc Student, Department of Water Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
3 Ph.D Student in Irrigation and Drainage Engineering. Department of Water Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
4 Associate Professor, Department of Agronomy, College of Agriculture and Natural Resources, Razi University, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

ِDfferent drip (surface and subsurface) and furrow irrigation methods effects on grain, oil and water use efficiency based on grain black cumin(Nigella sativa L.) as medicinal plants was investigated. For this purpose, experiment over the past two years (2009 and 2010) in a randomized complete block was designed in three replications. Treatments in this research were consisting of 50, 75 and 100% of black cumin annual water requirement with different drip irrigation methods consist of (surface and subsurface) and also the furrow irrigation treatments. The results of this research showed significant effects of different levels of water stress on different plant parameters such as: grain, oil and water use efficiency in both years of study. The highest and lowest oil percentage was belonging to different treatments 100% of subsurface drip tape irrigation and 50% of surface drip tape irrigation systems with 30.6 and 29.2% respectively. The highest and lowest average water use efficiency based on seed yield were obtained as 1.67 and 0.96 kg/ha/mm for 50% of subsurface and furrow irrigation treatments, respectively. The results of this investigation also showed that by using of subsurface drip irrigation method and by applying of 50% of black cumin annual water requirement, the highest grain water use efficiency could be obtained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seed yield
  • subsurface Irrigation
  • surface
  • Water deficit
  • Water use efficiency

مراجع

1. جوادی ح (1387) اثر تاریخ کاشت و مقادیر نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد سیاهدانه. مجلۀ پژوهش‌های زراعی ایران. 1(6):66-59  
2. حیدری م. و جهان تیغی ح (1391) تأثیر تنش خشکی و مقادیر کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه، درصد اسانس و میزان تیموکینون گیاه دارویی سیاهدانه. مجله تنشهای محیطی در علوم زراعی.
3. سلیمانی م ر.، کافی م.، ضیایی س.، شباهنگ ج. و داوری ک (1387) تاثیر کم آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی بذر دو توده بومی گیاه شور زیست کوشیا در شرایط آبیاری با آب شور. مجلۀ علوم کشاورزی و منابع طبیعی. (5):156- 148
4. صفر نژاد ع.، علی صدر س. و حمیدی ح (1386) اثر تنش شوری بر خصوصیات مرفولوژی سیاهدانه. فصلنامۀ علمی– پژوهشی تحقیقات ژنتیک و اصلاح گیاهان مرتعی و جنگلی ایران. 1(15):84-75
5. صفی خانی ف.، حیدری شریف‌آباد ح.، سیادت س ع.، شریفی عاشورآبادی ا.، سید نژاد س م. و عباس زاده ب (1386) تاثیر تنش خشکی بردرصد و عملکرد اسانس و ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه دارویی بادرشبو، فصلنامۀ علمی- پژوهشی تحقیقان گیاهان دارویی و معطر ایران. 1(23):99-86
6. مودی ح. و راشد محصل م (1376) اثر تراکم گیاهی و نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد سیاهدانه. چکیده مقالات هفتمین کنگرۀ علوم زراعت و اصلاح نباتات.
7. نوروز پور ق. و رضوانی مقدم پ (1385) اثر عوامل مختلف آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد روغن و اسانس سیاهدانه. پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. (73)
 8. Abaye AO, Brann DE, Alley MM and Griffey CA (1997) Winter durum wheat: do we have all the answers? Publ. 424-802, Virginia Tech. University, Blacksburg, VA.
9. Allen RG, Pereira LS, Raes D and Smith M (1998) Crop evapotranspiration. Guidelines for computing crop water requirements.
10. Bannayan MF, Nadjafi F, Azizi M, Tabrizi L and Rastgoo M (2008) Yieldand seed quality of Plantagoovata and Nigella sativa under differentirrigationtreatments.Ind. Crops Prod. 27:11–16.
11. Bannayan M, Nadjafi F and Tabrizi L (2007) Yield and seed quality of Plantagoovata and Nigella sativa under different irrigation treatments. Industrial crop and products. 83:130-134.
12. Deng XP, Shan L, Inanaga S and Inoue M (2005) Water-saving approaches for improving wheat production. J Sci Food Agric 85:1379–1388.
13. Karen F and Virginie G (2012) Irrigation water requirement and water withdrawal byCountry, 8 p. AQUASTAT FAO information system on water and agriculture http://www.fao.org/nr/water/aquastat/water_use_agr/index3.stm.
13. Koch K (2004) Sucrose metabolism: regulatory mechanisms and pivotal roles in sugar sensing and plant development. Current Opinion in Plant Biology 7: 235–246.
14. Lovelli S, Perniola M, Ferrara A, Tommaso TD, 2007a. Yield response factor to water (ky) and water use efficiency of (Carthamus tinctorius L. and Solanum melongena L.). J Agric Water Manage 92: 73–80.
15. Lovelli S, Perniola M, Ferrara A, Tommaso TD, 2007b. Yield response factor to water (ky) and water use efficiency of Carthamus tinctorius L. and Solanum melongena L. Agric Water Manage 92: 73–80.
16. Ghamarnia H and Jalili Z (2013) Water stress effects on different Black cumin (Nigella sativa L.) components in a semi-arid region. International journal of Agronomy and Plant Production. 4 (3), 545-554.
17. Ghamarnia H and Daichin S (2013) Effect of different water stress regimes on different Coriander (Coriander sativum L.) Parameters in a semi-arid climate. International journal of Agronomy and Plant Production. 4 (4), 822-832.
18. Patra  D, Anwar M, Saudan S, Prasad A and Singh DV (1999) Aromatic and medicinal plants for salt and 9 moisture stress conditions. Proceeding of a Symposium Held in Indian: 347-350.
19. Salehisurmaghi MH (2008) Nigella Sativa. In HerbalMedicine and Herbal Therapy, volum 2, Donyay Taghziah press. Tehran Iran: 216 - 219.
مدیریت آب و آبیاری
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان
فروردین 1394
صفحه 55-67

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار