مدیریت سطح آب زیرزمینی از طریق تلفیق آب سطحی و زیر‌سطحی با استفاده از مدل Modflow (مطالعۀ موردی دشت ارومیه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گرایش آبیاری و زهکشی، دانشگاه ارومیه

2 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه ارومیه

3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ارومیه.

چکیده

در سال‌های اخیر، منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه تحت تنش شدید قرار گرفته است، به‌طوری‌که در بعضی مناطق به‌علت خشک شدن چاه‌های بهره‌برداری، برای دسترسی به آب اقدام به افزایش عمق چاه کرده‌اند. در بعضی مناطق، سطح آب زیرزمینی بالاست که در آینده ،زهدار شدن آن اراضی را در پی خواهد داشت. برای ساماندهی و سنجش واکنش منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه در مقابل اعمال سناریو‌های مختلف مدیریتی و اجرایی از مدلسازی استفاده شد. مدل برای سال آبی 1388-1387 با 28 حلقه چاه مشاهداتی نماینده مورد سنجش و اعتبار‌سنجی قرار گرفت. مقایسۀ خطوط تراز بارهای هیدرولیکی محاسباتی حاصل از مدل با خطوط تراز بارهای مشاهداتی، بیانگر عملکرد خوب مدل با آبخوان طبیعی است. این موضوع موجب شد اعمال سناریوهای مختلف روی مدل مورد سنجش قرار گیرد. در این راستا، سناریو کاهش 25 درصدی پمپاژ و قطع پمپاژ در مناطق غربی دشت، به‌ترتیب موجب بالا آمدن سطح آب زیرزمینی به‌طور متوسط به اندازۀ 5/0 و 4 متر، و افزایش 25 و 50 درصدی پمپاژ در مناطق شرقی دشت، به‌ترتیب موجب افت سطح آب زیرزمینی به‌طور متوسط به‌مقدار1 و 5/3 متر شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Underground Water Management through Combining Surface and Sub-surface Water Using Modflow Model in Urmia Plain

نویسندگان [English]

  • Roza Jonoubi 1
  • Hosein Rezaie 2
  • Javad Behmanesh 3
1 M.Sc. Student, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, University of Urmia, Urmia , Iran
2 Associate Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, University of Urmia, Urmia, Iran
3 Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, University of Urmia, Urmia, Iran
چکیده [English]

The groundwater resources of the Urmia plain have been under intensive tension for the last recent years. This has caused the production and observation wells to become dry and in some local places well deepening to take place. In some other locations, the groundwater level is high and there is a danger of local water logging condition along with its associated drainage work. For the settlement of welfare groundwater resources, the modeling practice was used for the depiction of Urmia plain groundwater resources system reactions against different imposed management and executive scenarios. By the present work, the modeling with 28 observation wells took place for the year of 2008-2009. The comparison of calculated hydraulic head contour lines with that of the observed hydraulic head in nature showed a sound performance of the model. This made to impose and apply different scenarios in the model. To go forward, the decrement of 25 percent and the cease of pumping rate at western part of the plain caused average groundwater level rise of 0.5 to 4 meters in eastern part of the plain. This led to have an average groundwater level fall of 1 to 3.5 meters, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Groundwater Resources
  • management scenario
  • modflow computer code
  • Urmia plain