ارزیابی عملکرد فنی و هیدرولیکی برخی از سامانه های آبیاری میکرو در استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی اصفهان

2 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان - بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

3 کارشناس ارشد بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران.

چکیده

با توجه به شرایط بحرانی حادث شده در دهه‌های اخیر برای منابع آبی کشور، متولیان کشاورزی درصدد گسترش سامانه‌های آبیاری میکرو در اراضی کشاورزی می‌باشند، بنابراین برای توسعه و بهره‌برداری پایدار از آن‌ها ارزیابی سامانه‌های مذکور ضروری می‌باشد. در این راستا عملکرد فنی و هیدرولیکی 9 سامانه آبیاری میکرو در استان اصفهان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. در این آزمایش پس از انجام عملیات صحرایی، پارامترهای ارزیابی مورد نظر محاسبه شد. ارزیابی‌ها براساس دستورالعمل اداره حفاظت خاک آمریکا (SCS) انجام گرفت. نتایج به‌دست آمده از محاسبه پارامترهای ارزیابی نشان داد، مقادیر ضریب تغییرات دبی قطره‌چکان‌ها (qvar)، در 33 درصد از طرح‌ها کم‌تر از 10 درصد، در 44 درصد بین 10 تا 20 درصد و در بقیه، بیش‌تر از 20 درصد بود که به‌ترتیب مطلوب، قابل‌قبول و غیرقابل قبول‌اند. مقادیر یکنواختی پخش (DU)، در 22 درصد از طرح‌ها بیش از 90 درصد، 55 درصد بین 80 تا 90 درصد و در بقیه بین 70 تا 80 درصد بود که به‌ترتیب عالی، خوب و نسبتاً خوب‌ بودند. مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد کم‌ترین ربع (PELQS) و راندمان کاربرد کم‌ترین ربع (AELQS) به‌ترتیب 4/42 تا 1/78 و 47 تا 5/81 درصد بود که در حد متوسط بود، نامناسب بودن فشار در قطعات، کمبود مهارت بهره‌بردار، گرفتگی خروجی‌ها و عدم شستشوی مناسب فیلترها باعث کاهش مقادیر راندمان پتانسیل کاربرد کم‌ترین ربع و راندمان کاربرد کم‌ترین ربع در برخی از طرح‌ها شده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of technical and hydraulic performance of some micro irrigation systems in Isfahan province

نویسندگان [English]

  • Masoud Farzamnia 1
  • Alir-Rza Mamanpoush 2
  • Mokhtar Miranzadeh 3
1 Instructor - Agricultural Engineering Research Department - Isfahan Agricultural and Natural resources Research and Education center, (AREEO), Isfahan, Iran.
2 Associate Professor - Agricultural Engineering Research Department - Isfahan Agricultural and Natural resources Research and Education center, (AREEO), Isfahan, Iran.
3 Master of science - Agricultural Engineering Research Department - Isfahan Agricultural and Natural resources Research and Education center, (AREEO), Isfahan, Iran.
چکیده [English]

Considering the critical conditions that have occurred in recent decades for water resources of the country, agricultural managers are considering developing micro-irrigation systems in agricultural lands, so for their sustainable development and utilization, the evaluation of these systems is necessary. In this regard, the technical and hydraulic performance of 9 irrigation systems in Isfahan province was evaluated. In this experiment, some field measurements were taken to obtain the required parameters for system evaluation. Assessments were made based on the SCS guidelines. The results obtained from the calculation of the evaluation parameters show that amounts of coefficient of emitter discharge variation (qvar) was less than 10% for 33% of the projects, ranging from 10 to 20% for 44 percent of the projects, and over 20% for the rest of the projects, qualified as favorable, acceptable and unacceptable, respectively. The amounts of distribution uniformity (DU), in 22% of projects was more than 90%, 55% between 80 to 90% and the rest between 70 to 80%, qualified as excellent, good, and fairly good. The potential application efficiency of low quarter (PELQ) and application efficiency of low quarter (ALEQ) were between 42.4 to 78.1 % and between 47 to 81.5 percent, respectively, which is moderate. Inappropriate pressure in blocks, deficient skills of the operators, dripper clogging, and lack of proper maintenance for filters, reduce PELQ and AELQ in some projects.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Application efficiency
  • Distribution uniformity
  • Emitter discharge
  • operation

مراجع

1. حسن‌لی ع م. و سپاسخواه، ع ر (1379) ارزیابی سیستم‌های آبیاری قطره‌ای مطالعه موردی باغ‌های مرکبات داراب. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 4 (2): 27- 13.
2. ذوالفقاران ا (1393) ارزیابی سیستمهای آبیاری قطره‌ای در باغهای میوه استان خراسان رضوی. گزارش نهایی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، 46326/93.
3. شاکر م.، حسام م.، کیانی ع ر. و ذاکری‌نیا م (1393) ارزیابی فنی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای اجرا شده در باغ‌های استان گلستان. نشریه پژوهش‌های حفاظت آب و خاک. 21 (4): 274-261.
4. عشیری م.، هوشمند ع. و برومند نصب س(1395) ارزیابی فنی سامانه‌های آبیاری قطره‌ای) مطالعه موردی: کشت و صنعت شهید رجایی دزفول(.علوم و مهندسی آبیاری)مجله‌ی علمی- پژوهشی(. 39 (2): 88- 79.
5. علیزاده ا (1376) اصول و عملیات آبیاری. چاپ اول، انتشارات دانشگاه امام رضا (ع)، مشهد. 450 صفحه.
6. قاسم‌زاده‌مجاوری ف (1369) ارزیابی سیستم‌های آبیاری مزارع :مشهد: آستان قدس رضوی شرکت بهنشر، 329 صفحه.
7. مصطفی‌زاده ب.، عطایی م. و اسلامیان س (1377) ارزیابی طرحهای آبیاری قطره‌ای اجرا شده در منطقه اصفهان و بررسی امکان اصلاح آنها. مجموعه مقالات نهمین سمینار کمیته ملی آبیاری و زهکشی، تهران، ایران، ص: 302-289.
8. نوشادی م. و قائمی، ع 1 (1391) بررسی فنی و هیدرولیکی سیستم‌های آبیاری قطره‌ای در استان فارس. نشریه آبیاری و زهکشی ایران. 4 (6): 264- 254.
9. ولی‌اهری س.، ناظمی ا م.، اشرف‌ صدرالدینی ع. و مجنونی‌هریس ا (1394) ارزیابی فنی عملکرد سیستم‌های آبیاری قطره‌ای شبکه آبیاری سد ستارخان شهرستان اهر. نشریه آبیاری و زهکشی ایران. 9 (2): 273- 262.
10. یگانه ز.، بهمنش ج. و رضایی ح (1391) ارزیابی فنی آبیاری قطره ای در برخی باغهای شهرستان مرند. مجله پژوهش آب در کشاورزی. 26 (4): 460- 449.
11. Ali, A.; Khan, G.D. and Akbar, F. (2014). Performance Assessment of Existing Drips Irrigation Systems’ Parameters (Uniformity, Efficiency and Adequacy Degree Installed In Selected Sites of Peshawar Valley. Innovative Systems Design and Engineering. Vol.5, No.4, pp 66- 72.
12. American Society of Association Executives Standard, 43th ED (1996). EP458. Field Evaluation of Microirrigation Systems. St. Joseph, Mich. ASAE: 756-761.
13. Bucks, D.A., Nakayama, F. A. and Gilber, R.G. 1979. Trickle irrigation water quality and preventive maintenance. Agricultural water management, 2 (2): 149-162.
14. Clark G. A, Haman D. Z, Prochaska J. F and Yitayew M (2007) General system design principles. Ch. 5 in Microirrigation for Crop Production - Design, Operation and Management. F.R. Lamm, J.E. Ayars, and F.S. Nakayama (Eds.), Elsevier Publications. pp. 161-220.
15. Enciso-Medina J, Multer W. L., and Lamm F. R (2011) Management, Maintenance, and Water Quality Effects on The Long-Term Performance of Subsurface Drip Irrigation Systems. Applied Engineering. American Society of Agricultural and Biological Engineers. 27(6): 969-978.
16. Ortega, J.F, Tarjuelo J.M., and Dejuan, J.A (2002) Evaluation of irrigation performance in localized irrigation system of semiarid regions (Castilla-La Mancha, Spain): Agricultural Engineering international: Scientific Research and Development. 4: 1-17.
17. Umar, B.G., Audu I., and Bashir, A.U (2011) Performance evaluation of bamboo (Oxytenanthera abyssinica) low-cost micro irrigation lateral system. ARPN J. Engin. App. Sci. 6(5): 69-73.
18. Vincent, F.B., and Donald, M.E (1986) Field evaluation of drip irrigation submain units. ASAE. 29:6. 1659-1665.
19. Wu, I.P., and Gitlin H.M (1979) The Manufacturer’s coefficient of variation of emitter flow for drip irrigation. University of Hawaii at Manoa United States Department of AgricultureCooperating: 1-3.
20. Zamaniyan M., Fatahi R., Boroomand-Nasab S. (2014) Field performance evaluation of micro irrigation systems in Iran. Soil & Water Research 9 (3), 135-142.
 
مدیریت آب و آبیاری
دوره 7، شماره 2
مهر 1396
صفحه 273-286

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار