بررسی عملکرد آبیاری جویچه‌ای در مزارع ذرت تحت مدیریت زارعان و ارائة راهکارهای کاربردی در بهبود آن (مطالعة موردی:کشت و صنعت و دامپروری مغان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه تهران

2 استاد، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، گروه آب، تخصص: آب و خاک/ محیط زیست و مدلینگ

3 استاد، دانشگاه تهران، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشکده مهندسی و فناوری کشاورزی,گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، تخصص: مدیریت آب و آبیاری

4 دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه محقق اردبیلی

5 استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین

چکیده

ارزیابی سامانه‌های آبیاری، اطلاع از وضع موجود و ارائة راهکارهای کاربردی و اجراپذیر در مزرعه با توجه به وضع موجود به کاربرد یکنواخت‌تر و کاراتر آب در مزرعه کمک می‌کند. این پژوهش به‌منظور ارزیابی آبیاری سطحی و آگاهی از شرایط موجود در مزارع ذرت کشت و صنعت و دامپروری مغان واقع در شهرستان‌ پارس‌آباد از توابع استان اردبیل در سال زراعی 1394 انجام شد. ارزیابی سیستم آبیاری جویچه‌ای (روش آبیاری رایج) هفت مزرعة تحت کشت ذرت (کشت غالب منطقه) نشان داد که متوسط بازده کاربرد آب، بازده ذخیرة آب در خاک، بازده آب نفوذیافته، بازده توزیع آب، بازده کاربرد آب در چارک پایین، یکنواختی توزیع آب در ربع پایین و بازده پتانسیل چارک پایین به‌ترتیب، 90/41، 71/96، 28/75، 44/91، 85/36، 01/85 و 72/59 درصد است. پایین‌بودن بازده کاربرد آب، به‌دلیل اختلاف بین مقادیر بازده کاربرد آب و بازده پتانسیل آب در چارک پایین است. این امر حاکی از ضعف مدیریتی سیستم آبیاری سطحی است. بنابراین، اقداماتی از قبیل انتخاب طول جویچه‌ها براساس اصول عملی، آموزش زارعان و آبیارها، کاهش زمان آبیاری و استفاده از سیفون در بهبود افزایش بازده مصرف مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Performance evaluation of furrow systems in corn farms to improve irrigation efficiency under farmer management (Case study: Moghan Agro-industry and husbandry)

نویسندگان [English]

  • Yaser Hamdi ahmadabad 1
  • Abdolmajid Liaghat 2
  • Teymour Sohrabi 3
  • Ali Rasoulzadeh 4
  • bijan nazari 5
1 M.Sc. Student in Irrigation and Drainage, Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Iran
2 Professor, Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Iran
3 Professor, Department of Irrigation and Reclamation Engineering, College of Agriculture and Natural Resources, University of Tehran, Iran
4 Associate Professor, Department of Water Engineering, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
5 Assistant Professor, Department of Water Engineering, Imam Khomeini International University, Ghazvin, Iran
چکیده [English]

Performance evaluation of current status of irrigation systems and introducing practical approaches can help to use water more efficiently in field. This study was conducted to evaluate the furrow irrigation systems in corn farms of Moghan agro-industry and husbandry, Parsabad, Ardebil, in 2015. Evaluation of these systems was conducted in seven corn farms. The results indicated that the average water application efficiency, storage efficiency, infiltration efficiency, distribution efficiency, application efficiency of low quarter, distribution uniformity of low quarter and potential efficiency of low quarter are 41.90%, 92.48%, 75.28%, 91.44%, 36.85%, 85.01% and 59.72%, respectively. The reason for the low value of irrigation application efficiency is the difference between application efficiency of low quarter and potential efficiency of low quarter. Therefore, the poor management of surface irrigation was concluded. Proper furrow run and cutoff time and utilizing siphon can improve the current status drastically and will result in irrigation efficiency improvement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dasht-e-Moghan
  • evaluation index
  • Irrigation management
  • Surface irrigation
  • Water loss

مراجع

  1. احسانی م. و خالدی ﻫ. (1381) بهره‌وری آب کشاورزی. یازدهمین سمینار کمیتة ملی آبیاری و زهکشی ایران، کمیتة ملی آبیاری و زهکشی، ایران.
  2. بهزادی نسب م.، ناظمی ا. و صدرالدینی ع.‌ (1387) ارزیابی سیستم آبیاری جویچه. دومین همایش ملی مدیریت شبکه‌های آبیاری و زهکشی، اهواز، ایران.
  3. ریاحی فارسانی ح.، نوری امام‌زاده‌ئی م.، فتاحی ر. و طباطبائی ح. (1392) ارزیابی سیستم آبیاری جویچه‌ای در دشت‌های شهرکرد، بروجن و خانمیرزا. علوم و مهندسی آبیاری. 37(2): 95-104.
  4. سهرابی ت. و اصیل‌منش ر. (1377) ارزیابی سیستم آبیاری عقربه‌ای در کرج. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی.2(2): 1-14.
  5. سهرابی ت. و خوش خواهش ی. (1378) ارزیابی بازده کاربرد آب در برنجزارهای تحت شبکه‌های آبیاری گیلان و فومنات. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 3(4): 1-12.
  6.  قاسم‌زاده مجاری ف. (1377) ارزیابی سیستم‌های آبیاری مزارع (ترجمه). چاپ دوم، انتشارات آستان قدس رضوی، 329 ص.
  7. قدمی فیروزآبادی ع. و سیدان س.‌م. (1386) ارزیابی بازده کاربرد آبیاری شیاری تحت مدیریت زارعین (مطالعة موردی: دشت بهار– همدان). پژوهش کشاورزی: آب، خاک و گیاه در کشاورزی. 7(3): 79-89.
  8. کانونی ا. (1386) ارزیابی بازده آبیاری جویچه‌ای تحت مدیریت‌های مختلف در منطقة مغان. تحقیقات مهندسی کشاورزی. 8(2): 17-32.
  9. مامن پوش ع.، عباسی ف. و موسوی س.ف. (1380) ارزیابی بازده کاربرد آب در روش‌های آبیاری سطحی در برخی از مزارع استان اصفهان. مجلة تحقیقات مهندسی کشاورزی. 2(9): 43-58.
  10. معیری م. و کاوه ف. (1387) تحلیل بازده آبیاری سطحی در مزارع غیریکپارچة شبکة آبیاری دز. تحقیقات مهندسی کشاورزی. 9(3): 135-152.
  11. Elliott R.L. and Walker W.R. (1982) Field evaluation of furrow infiltration and advance functions. Transactions of the American Society of Agricultural Engineers. 25(2): 396-400.
  12. Emond H., Loftis J.C., Podmore T.H., Roberts J. and Leaf F. )1993( Evaluation of surface irrigation systems near Greeley. International Summer Meeting sponsored by The American Society of Agricultural Engineers and The Canadian Society of Agricultural Engineering, Colorado.
  13. Galinato G.D. (1974) Evaluation of irrigation systems in the snake river fan. Idaho State University, Jefferson County, Master's thesis.
  14. Hornbuckle J.W., Christenl E.W. and Faulkner R.D. (1998) Improving the Efficiency and Performance of Furrow Irrigation Using Simulation Modeling in South-Eastern Australia. Environmental Engineering Department, University of  New England, Armidale, New South Wale, Australia.
  15. Mateos L. and Oyonarte N. (2005) A spreadsheet model to evaluate sloping furrow irrigation accounting for infiltration variability. Agriculture Water Management. 76(1): 62-75.
  16. Playan E. and Mateos L. (2004) Modernization and optimization of irrigation systems to increase water productivity. Agricultural water management. 80(1): 100-116.
  17. Raine S.R., Holden I.R. and Shannon E.L. (1996) Getting the message across in the battle for irrigation efficiency. Conference on Engineering in Agriculture and Food Processing, Gatton.
  18. Roldán-Cañas J., Chipana R., Moreno-Pérez M.and Chipana G. (2015) Description and Evaluation of Zigzag Furrow Irrigation in the Inter-Andean Valleys of Bolivia. Irrigation and Drainage Engineering. 141(11):04015019 1-10.
  19. Sepaskhah A.R. and Ghahraman B. (2004) The effects of irrigation efficiency and uniformity coefficient on relative yield and profit for deficit irrigation. Biosystem Engineering. 87(4): 495-507. 
  20. Wolters W. and Bos M.G. (1990) Inter relationships between irrigation efficiency and the reuse of drainage water. Papers Presented at thesymposium on Land Drainage for Salinity Control in Arid and Semi-Arid  regions, Cairo. 1990(3): 237-245.
مدیریت آب و آبیاری
دوره 6، شماره 1
اردیبهشت 1395
صفحه 15-28

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار