تأثیر پلیمر سوپرجاذب بر رشد و عملکرد گیاه خیار گلخانه‌ای تحت شرایط کم‌آبیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، گروه مهندسی آب، دانشکدۀ فنی و کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمان، کرمان، ایران

2 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ فنی و کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران

3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

در این پژوهش تأثیر سوپرجاذب (سوپرآب آ 200) بر عملکرد و کارایی مصرف آب خیار، در گلخانه و شرایط کم‌آبیاری بررسی شده است. کشت گیاه در گلدان‌های پلاستیکی انجام و آبیاری توسط قطره‌چکان‌های با دبی چهار لیتر در ساعت انجام گرفته است. سه ارتفاع آب آبیاری (10 میلی‌متر در شبانه‌روز (آبیاری کامل)، 3/8 و 2/6 میلی‌متر در شبانه‌روز (کم‌آبیاری)) به‌عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح سوپرجاذب (صفر، 2/0، 4/0 و 6/0 درصد وزن خاک گلدان) به‌عنوان فاکتور فرعی انتخاب شد. طرح به‌صورت اسپلیت‌پلات در قالب بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا شد. در این طرح صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، محتوای کلروفیل، طول، قطر و وزن میوه، طول و وزن ریشه و عملکرد و کارایی مصرف آب، ارزیابی شد. نتایج نشان داد کم‌آبیاری بر تمام صفات، جز قطر ساقه، تأثیر معنی‌داری داشت. اثر سوپرجاذب و اثر متقابل کم‌آبیاری با سوپرجاذب برای همۀ صفات، به‌جز قطر ساقه معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد میوه (1/3818 گرم در هر بوته) به گیاهان تحت تیمار آبیاری کامل و 4/0 درصد سوپرجاذب اختصاص یافت. بیشترین کارایی مصرف آب (95/14 کیلوگرم در هر مترمکعب) در گیاهان تحت تیمار 2/6 میلی‌متر آب آبیاری در شبانه‌روز و 4/0 درصد سوپرجاذب حاصل شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of application of super absorbent on the growth and yield of cucumber under deficit irrigation

نویسندگان [English]

  • Mohsen Afazaty 1
  • Mohsen Irandost 2
  • Abbas Rezaei Estakhroeih 3
1 Former M Sc. Student in Irrigation and Drainage, Department of Water Engineering, Faculty of Engineering and Agriculture, Islamic Azad University, Kerman Branch, Kerman, Iran
2 Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Engineering and Agriculture, Islamic Azad University, Kerman branch, Kerman, Iran
3 Assistant Professor, Department of Water Engineering, Faculty of Agriculture, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran
چکیده [English]

This study was performed in order to evaluate the effects of application of super absorbent on the yield and water use efficiency of cucumber under deficit irrigation conditions in greenhouse. Plants cultivated in plastic pots and irrigation emitter with four liters per hour discharge was performed. Three levels of irrigation water height (10, 8.3 and 6.2 mm day-1) were used as the main factor in main plots in which. Four levels of super absorbent (0, 0.2, 0.4 and 0.6 percent weight percentage soil of super absorbent mixed in the soil) were distributed as sub plot. The experiment was a split plot based on RCBD with four replications. plant height, stem diameter, chlorophyll content, fruits length, diameter and weight, root length, root weight, fruit yield and water use efficiency were measured. Analysis of variance of the data showed that the simple effect of deficit irrigation is significant on all plant features except stem diameter. The simple effect of deficit irrigation, super absorbent and the interaction at the two factors were also significant on all parameters except the stem diameter. Highest fruit yield was obtained when plants were irrigated at full irrigation intervals and 0.4 percent superabsorbent mixed with the soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • arid and semi-arid regions
  • Drought stress
  • Greenhouse cultivation
  • superab A200
  • Water shortage
  • Water use efficiency
  1. دلشاد م.، احرارم. و بابالار م (1390) بررسی تأثیر اختلاط هیدروژل با بستر کشت بر رشد، عملکرد و کیفیت میوۀ خیار گلخانه‌ای پیوندی و غیر پیوندی در سیستم هیدروپونیک. علوم باغبانی ایران. 42(1):21-29.
  2. دهقانی سانیج ح.، زراعی ق.و حیدری ن (1386) بررسی مدیریت آبیاری و کارآیی مصرف آب در گلخانه‌ها و مسائل و چالش‌ها. اولین کارگاه فنی ارتقاء کارآیی مصرف آب با کشت محصولات گلخانه‌ای. تهران. 26 مهر.
  3. ذونعمت کرمانیم. و اسدی ر (1393) تأثیر پتانسیل ماتریک خاک و الگوی کار گذاری لوله آبده بر عملکرد و کارآیی مصرف آب خیار گلخانه‌ای. مدیریت آب و آبیاری. 4(2):214-203.
  4. زمانیانم (1387) اثرات کار برد سطوح مختلف زئولیت درظرفیت نگهداری آب خاک، اولین همایش زئولیت ایران، دانشگاه امیر کبیر: 247 - 248.
  5. سید دراجی س.، گلچین ا. و احمدی ش (1389) تأثیر سطوح مختلف یک پلیمر سوپرجاذب (superab A200) و شوری خاک بر ظرفیت نگهداشت آب در سه بافت شنی، لومی و رسی. آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). 24(2): 316-306.
  1. عابدی کوپایی ج. و مس‌فروشم (1388) ارزیابی کاربرد پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و ذخیرۀ عناصر غذایی در خیار گلخانه‌ای. آبیاری و زهکشی ایران. 2(3): 100-111.
  2. فاضلی‌رستم پورم.، ثقه‌الاسلامیم ج. و موسوی س غ ر (1390) اثر تنش آبی و پلیمر (سوپرجاذب A200) بر عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت (Zea mays L.) در منطقۀ بیرجند. تنش‌های محیطی در علوم زراعی، 4(1): 19-11.
  3. مردانی ح.، بیات ح. و عزیزیم (1390) تأثیر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید بر صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک دانهالهای خیار (Cucumis Sativus cv. Super Dominus) تحت شرایط تنش خشکی. علوم باغبانی. 25(3):320-326.
  4. مصلحی ش.، نجفی پ.، طباطبائی س ح. و نورمهتاد ن (1390) تأثیر تنش رطوبتی بر شاخص‌های رشد و عملکرد خیار گلخانه‌ای. آب وخاک. 25(3):770-775.
  5. ملایی ع. و ریاحی ح (1386) تعیین آب مصرفی خیار گلخانه‌ای تحت روش‌های آبیاری میکرو (قطره‌ای، تیپ و تیپ زیر سطحی. اولین کارگاه فنی ارتقاء کارآیی مصرف آب با کشت محصولات گلخانه‌ای. تهران. 26 مهر ماه
  6. نجفی علیشاه ف.، گلچین ا. و محبیم (1392) تأثیر پلیمر سوپرجاذب آکوسورب و دور آبیاری بر عملکرد، کارآیی مصرف آب و شاخص‌های رشد خیار گلخانه‌ای. علوم و فنون کشت‌های گلخانه‌ای، 4(15):13-1.
  7. وزارت جهاد کشاورزی (1394) آمار نامه کشاورزی، جلد اول، محصولات زراعی سال زراعی 92-1391. چاپ اول، وزرات جهاد کشاورزی، معاونت برنامه‌ریزی و اقتصادی، مرکز فنآوری اطلاعات و ارتباطات، تهران. 156 صفحه.
  8. Abedi-Koupai J, Sohrab F and Swarbrick G (2008) Evaluation of Hydrogel Application on Soil Water Retention Characteristics. Plant Nutrition, 31: 317–331.
  9. Ayas S and Demirtaş C (2009) Deficit irrigation effects on cucumber (Cucumis sativus L. Maraton) yield in unheated greenhouse condition. Food, Agriculture and Environment.7(3 and 4):645-649.
  10.  Babaee Sabzikar Langaroodi N, Ashouri M, Dorodian H R and Azarpour E (2013) Study effects of super absorbent application, saline water and irrigation management on yield and yield components of peanut (Arachis hypogaea L.). Annals of Biological Research. 4(1):160-169.
  11. El-Hady O A and Wanas Sh A (2006) Water and fertilizer use efficiency by cucumber grown under stress on sandy soil treated with acrylamide hydrogels. Applied sciences research. 2: 1293-1297.
  12. El-Tayeb M A (2005) Response of barley grain to the interactive effect of salinity and salicylic acid. Plant Growth Regulation. 42: 215-224.
  13. Neocleous D and Nasilakakis M (2007) Effects of NaCl stress on red raspberry (Rubus idaeus L. "Autumn Bliss"). Scientia Horticulturae. 112: 282-289.
  14. Shokohyan A A (1997) Growing greenhouse cucumber in soil and soilless media. Ardebil Garden Andishe Press, Ardebil, Iran. 218 pp.
  15. Wang X, Li D and Zahang X (1999) Relationship between irrigation amount and yield of cucumber in Solor greenhouse. China Vegetables Journal. 1: 1-6.