اثر مدیریت آبیاری با آب شور بر شوری خاک در یک دوره تناوب زراعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، ایران

2 استادیار مؤسسۀ تحقیقات خاک و آب،کرج، ایران

چکیده

این مطالعه به‌منظور بررسی تأثیر آب‌های شور بر برخی ویژگی‌های خاک، تحت سه تیمار شوری آب، شامل 4/3-6/1، 9-8 و 5/12-11 dSm-1 (شوری کم، متوسط و زیاد) و دو تیمار مدیریت آبیاری در چهار تکرار با تناوب زراعی گندم، آیش، چغندرقند و گلرنگ اجرا شد. نتایج نشان داد کاربرد مدیریت (1) آب با شوری کم در اول فصل زراعی و آب با شوری متوسط یا زیاد در بقیۀ فصل، در مقایسه با مدیریت (2) آبیاری یکنواخت با شوری متوسط یا زیاد در طول فصل، میزان ECe و SAR خاک را کاهش و عملکرد محصول را افزایش می‌دهد. عملکرد گندم، چغندرقند و گلرنگ بر اثر کاربرد مدیریت (1) همراه با آب با شوری متوسط نسبت‌به مدیریت یکنواخت (2) با شوری متوسط، به‌ترتیب 5/26، 4/7 و 4/36  درصد افزایش داشت. کاربرد مدیریت (1) همراه با شوری آب زیاد، میزان عملکرد گندم را حدود 94 درصد و گلرنگ را بیش از 100 درصد نسبت‌به مدیریت یکنواخت (2) با شوری زیاد افزایش داد؛ عملکرد چغندرقند نیز تقریباً بدون تغییر بود. تغییرات ECe و SAR نشان داد که مدیریت (1) همراه با آب با شوری متوسط می‌تواند ضمن حفظ تعادل املاح خاک، شرایط را برای کشت گیاهان متحمل و نیمه‌متحمل به شوری از قبیل گندم، چغندرقند و گلرنگ فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of irrigation management with saline waters on soil salinity in the crop rotation

نویسندگان [English]

  • Mohammad Feizi 1
  • Saeed Saadat 2
1 Assistance Professor, Isfahan Center of Research and agricultural education and Natural Resources, Isfahan, Iran
2 Assistance Professr, Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran
چکیده [English]

In order to investigate the effects of saline waters on some soil characteristics, this experiment was conducted with three irrigation water salinity treatments contains 1.7-3.4, 8-9 and 11-12.5 dSm-1 (low, medium and high salinity) and two irrigation water managements with four replications in a wheat-fallow-sugar beet-safflower rotation. Results show that in (1) Irrigation management with low water salinity in early season followed by medium or high saline water caused a significant decrease in ECe and SAR and meantime yield increased as compared with (2) irrigation management with medium and high saline water treatments during whole season. Wheat grain, extractable sugar in sugar beet and safflower grain yield in irrigation water management (1) followed by medium water salinity increased 26.5, 7.4 and 36.4 percent as compared to irrigation water management (2) with medium salinity respectively. Irrigation water management (1) followed by high water salinity increased wheat yield by 94 percent. Sugar beet with no change and safflower with more than 100 percent yield increase. ECe and SAR changes show that irrigation management (1) followed by medium saline water of about 8 dSm-1 could relatively maintain soil solute balance, so that condition for growing semi tolerance and tolerant crops such as wheat, sugar beet and safflower maintained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • firsts season irrigation
  • Salt accumulation
  • sodium adsorption ratio
  • Soil Salinity
  • Water quality

مراجع

1. آقاخانی ع (1385) تأثیر شوری آب آبیاری و آبشویی خاک در عملکرد گندم.دانشگاه صنعتی اصفهان. اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی.
2. فیضی م (1373) تأثیر تداوم مصرف آب با کیفیت‌های مختلف بر خصوصیات شیمیایی خاک. چهارمین کنگره علوم خاک ایران، دانشگاه صنعتی اصفهان. ایران.
3. فیضی م (1387) کاربرد بهینه آب‌های شور در تولید پنبه. پژوهش‌های خاک(علوم خاک و آب). جلد 22 (2): 188-181.
4. مؤمنی ع (1389) پراکنش جغرافیایی و سطوح شوری منابع خاک ایران. پژوهش‌های خاک(علوم خاک و آب). جلد 24 (3): 215-203.
5. Ayers RS and Westcot DW (1985) Water quality for agriculture. Irrigation and Drainage Paper No. 29. Rev. 1, FAO, Rome, Italy.
6.Bassil E.S, and Kaffka S.R.(2002) Response of safflower (Carthamus tinectorius L.) to saline soils and irrigation. I. Consumptive water use. Agricultural Water Management. 54: 67-80.
 
7. Choudhary OP, Ghuman BS, Josan AS and Bajwa MS (2006) Effect of alternating irrigation with sodic and non-sodic waters on soil properties and sunflower yield. Agricultural water management. 85: 151–156.
8. Feizi M, Aghakhani A, Mostafazadeh-Fard B and Heidarpour M (2007) Salt tolerance of wheat according to soil and drainage water salinity. Pakestan Biological Sciences. 10(17):2824-2830.
9. Ghane E, Feizi M, Mostafazadeh-Farda B and Landi E (2009) Water productivity of winter wheat in different irrigation/ planting methods using saline irrigation water. International Agriculture & Biology. 2: 131-137.
10. Hati KM, Biswas AK, Bandyopadhyay K and Misra AK (2007) Soil properties and crop yields on a vertisol in India with application of distillery effluent. Soil and Tillage Research. 92: 60–68.
11. Minhas PS, Dubey SK and Sharma DR (2007) Comparative effects of blending, intera/inter-seasonal cyclic uses of alkali and good quality waters on soil properties and yields of paddy and wheat. Agricultural Water Management. 87: 83-90.
12. Murtaza G, Ghafoor A and Qadir M (2006) Irrigation and soil management strategies for using saline-sodic water in a cotton–wheat rotation. Agricultural Water Management. 81: 98–114.
13. Oster J.D, Hoffman GJ and Robindon FE (1984) Management alternatives: crop, water and soil. California Agriculture. 38: 29-32.
14. Qadir M, Sharma BR, Bruggeman A, Choukr-Allah R and Karajeh F (2007) Non-conventional water resources and opportunities for water augmentation to achieve food security in water scarce countries. Agricultural water management. 87: 2-22.
15. Sharma DP and Rao KVGK (1998) Strategy for long term use of saline drainage water for irrigation in semi-arid regions. Soil Tillage Research. 48: 287-295.
16.Suyam H, Benes S.E, Robinson P.H, Getachew G, Grattan S.R.and Grieve S.M.(2007) Biomass yield and nutritional quality of forage species under long-term irrigation with saline-sodic drainage water: Field evaluation. Animal Feed Science Technology. 135: 329-345.
17. Tedeschi A and Dell’Aquila D (2005) Effects of irrigation with saline waters, at different concentrations, on soil physical and chemical characteristics. Agricultural Water Management. 77:120-140.
مدیریت آب و آبیاری
دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان
فروردین 1394
صفحه 11-25

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار