ارزیابی تحمل به خشکی به‌منظور افزایش بهره‌وری مصرف آب در بزرک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

2 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

4 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ولیعصر رفسنجان، رفسنجان، ایران

5 کارشناس ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

انتخاب رقم پرمحصول و مقاوم به تنش با بیشترین کارایی و بهره‌وری مصرف آب، از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت آب در مزرعه در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. این پژوهش به‌منظور شناسایی فامیل‌های مقاوم و متحمل به تنش خشکی با بیشترین بهره‌وری مصرف آب در بین 119 فامیل F2:3  حاصل تلاقی یک لاین داخلی (KO37) با یک لاین کانادایی (SP1066) در دو محیط تنش و عدم تنش رطوبتی انجام گرفت. نتایج مقایسۀ میانگین صفات نشان داد که جمعیت تفرق‌یافتۀ حاصل، دارای تنوع کافی از نظر تحمل به تنش خشکی و عملکرد دانه بود. براساس صفت بهره‌وری مصرف آب، فامیل‌های 38، 39، 72، 74 و 119 که بهره‌وری مصرف آب زیادی در هر دو وضعیت تنش (به‌طور میانگین 47/0 کیلوگرم بر متر مکعب) و عدم تنش رطوبتی (به‌طور میانگین 63/0کیلوگرم بر متر مکعب) داشتند، به‌عنوان متحمل‌ترین فامیل‌ها به خشکی معرفی شدند. براساس ترسیم تری‌پلات حاصل از شاخص STI و بهره‌وری مصرف آب در هر دو وضعیت تنش و عدم تنش رطوبتی، فامیل‌های مذکور به‌عنوان مطلوب‌ترین فامیل‌ها معرفی شدند. نسل‌های پیشرفتۀ حاصل از این فامیل‌ها می‌توانند در برنامه‌های اصلاحی آینده شامل بهبود و تولید اینبرد لاین‌های با عملکرد زیاد و مقاوم به خشکی در بزرک به‌منظور افزایش بهره‌وری مصرف آب، صرفه‌جویی در منابع آب و مدیریت آب در مزرعه استفاده شوند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The drought tolerance assessment in order to increase irrigation water productivity in linseed

نویسندگان [English]

  • Parvaneh Asgarinia 1
  • Agha Fakhr Mirlohi 2
  • Ghodratollah Saeidi 2
  • Mahdi Gheysari 3
  • Ali Akbar Mohamadi Mirik 4
  • Vahideh Sadat Razavi 5
1 PhD Candidate, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
2 Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor, Department of Water Engineering, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
4 Assistant Professor, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Valiasr University of Rafsanjan, Rafsanjan, Iran
5 Graduated MS, Department of Agronomy and Plant Breeding, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
چکیده [English]

The selection of high yielding and stress tolerance plant genotypes with the highest water use efficiency and productivity is one of the most important tools for field water management in arid and semi-arid regions. This study was conducted to identify drought tolerant flax families with the highest irrigation water productivity (IWP) among a population of 119 F3 families derived from a cross between KO37 (an Iranian flax cultivar) and SP1066 (a Canadian cultivar) under water stress and non-stress conditions. The mean comparison showed that the segregating population had sufficient diversity for drought tolerance and grain yield. Finally, based on IWP, families no. 38, 39, 72, 74 and 119 that had high IWP in both stress (moderately 0.47 kg/m3) and non-stress (moderately 0.63 kg/m3) conditions, were introduced as the most drought tolerant families. The results of triplot analysis based on STI index and IWP in stress and non-stress conditions introduced the families as the most favorable families. The advanced generations derived from the families can be used in the future breeding programs to improve and produce high yielding-drought tolerant inbred lines in linseed in order to increase water use efficiency and to economize water resources in the field management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drip Irrigation
  • F3 population
  • oilseed plant
  • STI index
  • water stress
مدیریت آب و آبیاری
دوره 4، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهار و تابستان
اردیبهشت 1393
صفحه 19-32

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار