ارزیابی مدل‌های نظری آبشویی املاح خاک (مطالعۀ موردی: اراضی لابار - دشت ساوه)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران

2 کارشناس ارشد گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت - ایران

چکیده

شور شدن خاک فرایندی است که طی آن تأثیر تجمع املاح محلول در قشر سطحی خاک بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک از جمله فشار اسمزی، نفوذ‌پذیری و هدایت هیدرولیکی، سبب اختلال جدی در رشد و نمو بیشتر گیاهان یا توقف کامل رشد آنها می‌شود. در این پژوهش، چهار مدل نظری آبشویی خاک شامل سری مخازن (SRM)، مدل نظری ستون پیوستۀ خاک (TPTM)، انتقال – انتشار (CDM) و روش حل عددی (NM) به‌منظور انتخاب و معرفی مناسب‌ترین مدل پیش‌بینی شوری نهایی خاک بررسی و نتایج با داده‌های واقعی به‌دست‌آمده از آزمایش‌های صحرایی مقایسه شد. به این منظور ابتدا 15 کرت به مساحت یک متر مربع ساخته و آماده شد و سپس در سه ردیف و هر ردیف شامل پنج عمق، آبشویی به‌مقدار20، 40، 60، 80 و 100 سانتی‌متر اعمال شد. نتایج نشان داد که به ازای عمق‌های مختلف آب، آبشویی مدل‌های مورد بررسی عملکرد‌های متفاوتی دارد، اما به‌طور کلی مدل سری مخازن، شوری نهایی را با دقت بیشتری برآورد می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of theoretical salt leaching models (Case Study: LabarLands -Saveh Plain)

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Mashal 1
  • Mohammad Daneshvar 2
  • Sayid Emami 2
  • Maryam Varavipour 1
1 Assistant Professor, Department of Irrigation and Drainage Engineering, Collage of Abouraihan, University of Tehran, Pakdasht, Tehran, Iran
2 Postgraduate student, Department of Irrigation and Drainage Engineering, Collage of Abouraihan, University of Tehran, Pakdasht, Tehran, Iran
چکیده [English]

Soil salinization is a process in which the accumulation of soluble salts in soil profile can affect soil physical and chemical properties, such as osmotic pressure, permeability and hydraulic conductivity. These, in turn, can seriously impair or completely stop the growth of plants. In this study, four theoretical models for predicting soil leaching contains including Series of Reservoirs  Model (SRM), Theoretical Plate–Thickness Model (TPTM), Convection – Dispersion Model(CDM) and Numerical Model (NM) were studied in order to select and introduce the best model for predicting ultimate soil salinization. The results of these models were compared with real data obtained from field experiments. To do this, 15 basin plots (each has one square meter) were firstly built. Then, five leaching depths of 20, 40, 60, 80 and 100 cm were applied to basins in three rows. Results revealed that the investigated models showed different performance for the different depths of leaching. Overall, Series of Reservoirs Model (SRM) was able to estimate the ultimate salinity more accurately.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Convection–Dispersion Model (CDM)
  • Salinization
  • saline-sodic soils
  • Series of Reservoirs Model (SRM)
  • Theoretical Plate-Thickness Model (TPTM)