ارزیابی جامع فلوراید درمنابع آب محدوده ماکو-بازرگان-پلدشت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 گروه مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه لوییزیانا. آمریکا.

3 گروه مهندسی برق و کامپیوتر، دانشگاه پنسیلوانیا. آمریکا.

10.22059/jwim.2023.352593.1038

چکیده

هدف اصلی پژوهش موردنظر توجه همه‌جانبه بر ابعاد مختلف غلظت بالای فلوراید در محدوده ماکو- بازرگان- پلدشت واقع در شمال استان آذربایجان‌غربی است. بدین منظور در آبان‌ماه سال 1400 از منابع آبی مختلف محدوده مورد پژوهش، 60 نمونه جمع‌آوری و آنالیز شده است که غلظت یون فلوراید از 39/0-89/9 میلی‌گرم بر لیتر نوسان دارد و غلظت آن در بیش از 50 درصد نمونه‌ها بالاتر از استاندارد سازمان بهداشت جهانی است. در این پژوهش ارتباط فلوراید با عناصر دیگر و تأثیرگذاری فرایند‌های مختلف بر این عنصر و آثار آن بر انسان و نباتات ارزیابی شده و در ادامه از تکنیک‌های آماری چندمتغیره برای درک فرایند‌های یاری‌رسان به این متغیر‌ها و شناسایی عوامل مؤثر بر غلظت فلوراید استفاده شده است و هم‌چنین نوسانات این عنصر در منابع آبی مختلف (چاه عمیق، نیمه‌عمیق، چشمه، قنات و آب سطحی) با تغییرات غلظت آن در 15 سال اخیر موردبررسی واقع شده که اولین بار در این پژوهش به ارزیابی جامع فلوراید و تمرکز بر ابعاد مختلف مرتبط با این عنصر پرداخته شده است. با مقایسه مقادیر فلوراید برای منابع مختلف آبی مشخص‌شد که غلظت فلوراید در چاه‌های عمیق به‌دلیل ماندگاری بیش‌تر منابع آبی در ماتریکس آبخوان بالاترین است و در این پژوهش برای اولین بار به بیماری مرتبط با گیاهان (نکروز و کلروز) که در اثر غلظت بالای فلوراید در قسمت‌هایی از محدوده مورد پژوهش نمایان شده، اشاره شده است. با استفاده از نمودار‌های دو متغیره نیز معین شد که فرایند انحلال کربنات‌ها و تعویض یونی بر افزایش غلظت فلوراید و کربنات منابع آبی منطقه تأثیرگذار است و باتوجه به مقایسه تغییرات غلطت یون قلوراید در 12 ایستگاه نمونه‌برداری نیز مشخص شد که شدت آنومالی در طی 15 سال گذشته در 12 ایستگاه مشابه به‌طور میانگین 10 برابر افزایش داشته است و هم‌چنین با استفاده از آنالیز تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی سه گروه و سه فاکتور تعیین شد که نتایج، مویدی بر زمین‌زاد‌ بودن آنومالی فلوراید و انسان‌زاد بودن نیترات در محدوده موردمطالعه است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comprehensive Fluoride evaluation in the Maku-Bazargan-Poldasht area

نویسندگان [English]

  • Zahra Sedghi 1
  • Ata Allah Nadiri 1
  • Frank Tsai 2
  • Somayeh Asadi 3
1 Department of Earth Sciences, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran.
2 Faculty of Civil engineering and Environment, LSU, USA.
3 Faculty of Electronic and Computer, PSU, USA.
چکیده [English]

 The primary objective of this research is to comprehensively investigate fluoride concentration in the Maku-Bazargan-Poldasht area, located in the north of West Azerbaijan province. In October 2021, 60 samples were collected from various water resources in the region. The fluoride concentration ranged from 0.39 to 9.89 mg/L, with more than 50% of the samples exceeding the World Health Organization's standard. This study investigated into the correlation between fluoride and other elements, assessed various processes influencing fluoride levels, investigated its effects on humans and plants, and utilized multivariate statistical techniques to determine contributing processes and factors. Moreover, it examined fluoride concentration fluctuations over the past 15 years across different water resources (Deep wells, Shalow well, Springs, Qanats, and Surface water) for the first time. The assessment of fluoride included multiple dimensions related to this element. Comparing fluoride levels across various water sources revealed that Deep wells exhibited the highest fluoride concentrations due to the long residence time of water within the aquifer matrix. This study also highlighted, for the first time, the correlation between high fluoride concentrations and plant diseases such as necrosis and chlorosis in specific parts of the study area. Bivariate plots indicated that processes involving carbonate dissolution and ion exchange contributed to increased fluoride and carbonate concentrations in the area. Furthermore, an analysis of changes in fluoride concentration in 12 sampling stations indicated an eightfold average increase in anomaly intensity over the past 15 years in these stations. Employing Principal Component Analysis (PCA) and Factor Analysis (FA), the research identified three groups and three factors, confirming that fluoride anomalies are natural, while nitrate anomalies originate from human activities within the study area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Fluoride
  • Hydrogeochemical Processes
  • Chlorosis and Necrosis
  • Skeletal and Dental Fluorosis

مراجع

1. Alipour, S. (2013). Investigation of fluoride anomaly in water bodies of Maku vicinity and defining proper quality for drinking and other usage. Urmia University and West Azerbaijan water bureau research report. 205. (in Persian).
2. APHA. (2005) Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 21st Edition, American Public Health Association/American Water Works Association/Water Environment Federation, Washington DC.
3. Appelo, C.A.J., & Postma, D. (1993) Geochemistry, groundwater and pollution, 2nd edn. Balkema, Rotterdam, p 321.
4. Asghari Moghaddam, A., & Fijani, E. (2009). Hydrogeologic framework of the Maku area basalts northwestern Iran. J Hydrogeology, 17(4), 949-959.
5. Asghari Moghaddam, A., Jomeiri, R., & Mohamadi, A. (2007). Source of high fluoride in groundwater of basaltic lavas of Bazargan-Poldasht Plains and its ill effects on human health. J Environ Stud, Univ Tehran, 33, 25-32. (in Persian)
6. Hong, B.D., Joo, R.N., Lee, K.S., Lee, D.S., Rhie, J.H., Min, S.W., Song, S.G., & Chung, D.Y. (2016). Fluoride in soil and plant. Korean J. Agric. Sci., 43 (4), 522e536. https:// doi.org/10.7744/kjoas.20160054.
7. Hussin, N.H., Yusoff, I., Wan Muhd Tahir, W.Z., Mohamed, I., Ibrahim, A.I.N., & Rambli, A. (2016). Multivariate statistical analysis for identifying water quality and hydrogeochemical evolution of shallow groundwater in Quaternary deposits in the Lower Kelantan River Basin, Malaysian Peninsula. Environ. Earth Sci. 75 (14). https://doi. org/10.1007/s12665-016-5705-3.
8. Isa, N.M., Aris, A.Z., Sheikhy Narany, T., & Sulaiman, W.N.A. (2017). Applying the scores of multivariate statistical analyses to characterize the relationships between the hydrochemical properties and groundwater conditions in respect of the monsoon variation in Kapas Island, Terengganu, Malaysia. Environ. Earth Sci. 76 (4). https://doi. org/10.1007/s12665-017-6487-y.
9. Kazakis, N., Mattas, C., Pavlou, A., Patrikaki, O., & Voudouris, K. (2017). Multivariate statistical analysis for the assessment of groundwater quality under different hydrogeological regimes. Environ. Earth Sci, 76 (9). https://doi.org/10.1007/s12665-017-6665-y.
10. Kisku, G.C., & Sahu, P. (2019). Fluoride contamination and health effects: an indian scenario. Environ. Concerns Sustain. Dev. 213-233. https://doi.org/10.1007/978-981-13- 5889-0_11.
11. Liu, C.-W., Lin, K.-H., & Kuo, Y.-M. (2003). Application of factor analysis in the assessment of groundwater quality in a blackfoot disease area in Taiwan. Sci. Total Environ, 313 (1-3), 77-89. https://doi.org/10.1016/s0048-9697(02)00683-6.
12. Miller, G. W. (1992). The effect of fluoride on higher plants with special emphasis on early physiological and biochemical disorders. Fluoride(USA), 26(1), 3-22.
13. Nadiri, A. A., Fijani, E., Tsai, F. T. C., & Asghari Moghaddam, A. (2013). Supervised committee machine with artificial intelligence for prediction of fluoride concentration. Journal of Hydroinformatics, 15(4), 1474-1490.
14. Nadiri, A. A., Sedghi, Z., & Khatibi, R. (2021). Qualitative risk aggregation problems for the safety of multiple aquifers exposed to nitrate, fluoride and arsenic contaminants by a ‘Total Information Management’framework. Journal of Hydrology, 595, 126.11.
15. Nadiri, A. A., Sedghi, Z., Barzegar, R., & Nikoo, M. R. (2022). Establishing a Data Fusion Water Resources Risk Map Based on Aggregating Drinking Water Quality and Human Health Risk Indices. Water, 14(21), 3390.
16. Narsimha, A., & Sudarshan, V. (2017). Assessment of fluoride contamination in groundwater from Basara, Adilabad district, Telangana state, India. Applied Water Science, 7, 2717-2725.
17. Oruc, N. (2008). Occurrence and problems of high fluoride waters in Turkey: an overview. Environmental Geochemistry and Health, 30(4), 315-323.
18. Rui, Ricardo, P. (2017). Soil salinity: effect on vegetable crop growth. Management practices to prevent and mitigate soil salinization. J. Hortic, 3, 1-13.
19. Srinivasamoorthy, K., Chidambaram, M., Prasanna, M.V., Vasanthavigar, M., John Peter, A., & Anandhan, P. (2008). Identification of major sources controlling Groundwater Chemistry from a hard rock terrain-a case study from Mettur taluk, Salem district Tamilnadu, India. J. Earth Syst. Sci, 117 (1), 49-58.
20. Tylenda, C.A. (2011). Toxicological Profile for Fluorides, Hydrogen Fluoride and Fluorine (F). Diane Publishing, p. 383.
21. Vasanthavigar, M., Srinivasamoorthy, K., & Prasanna, M.V. (2012). Identification of groundwater contamination zones and its sources by using multivariate statistical approach in Thirumanimuthar sub-basin, Tamil Nadu, India. Environ. Earth Sci., 68 (6), 1783-1795. https://doi.org/10.1007/s12665-012-1868-8.
22. WHO (World Health Organization). (2008). Guidelines for Drinking Water Quality, Second addendum, Vol. 1, Recommendations, -3rd ed., ISBN 9789241547604, pp. 1-515.
23. Wu, J., & Sun, Z. (2016). Evaluation of shallow groundwater contamination and associated human health risk in an alluvial plain impacted by agricultural and industrial activities, mid-west China. Expo Health, 8(3), 311-329.
24. Wu, J., Li, P., Wang, D., Ren, X., Wei, M., et al. (2019a). Statistical and multivariate statistical techniques to trace the sources and affecting factors of groundwater pollution in a rapidly growing city on the Chinese Loess Plateau. Human and Ecological Risk Assessment. https://doi.org/10. 1080/10807039.2019.1594156.
25. Yidana, S.M., Ophori, D., & Banoeng-Yakubo, B. (2008). A multivariate statistical analysis of surface water chemistry data-the Ankobra Basin, Ghana. J. Environ. Manag, 86 (1), 80-87. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2006.11.023.
26. Yousefi, M., Ghoochani, M., & Hossein Mahvi, A. (2018). Health risk assessment to fluoride in drinking water of rural residents living in the Poldasht city, Northwest of Iran. Ecotoxicol. Environ. Saf, 148, 426-430. https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2017.10.
مدیریت آب و آبیاری
دوره 14، شماره 3
آذر 1403
صفحه 583-600

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار