کاربرد صفحات مستغرق در کنترل رسوب بار بستر آبگیرهای منشعب از کانال های آبیاری ذوزنقه ای شکل

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه سازه¬های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز

2 استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز

چکیده

احداث سازه های آبگیر که به منظور انحراف بخشی از جریان عبوری از کانال اصلی صورت می گیرد، موجب به وجود آمدن تغییراتی در شرایط هیدرولیکی در مقابل دهانه آبگیر می شود. این تغییرات سبب ایجاد و تقویت جریان های ثانویه و رسوب گذاری در ساحل آبگیر می شود. یکی از روش های مؤثر برای کنترل رسوب ورودی به آبگیر جانبی، کاربرد صفحات مستغرق می باشد. عمده مطالعات قبلی انجام شده در این زمینه، استفاده از صفحات مستغرق در کانال هایی با مقطع مستطیلی بوده است. این در حالی است که بیشتر کانال ها ذوزنقه ای شکل هستند. از این رو، این مطالعه با هدف کنترل رسوب ورودی به کانال فرعی در آب گیری از کانال ذوزنقه ای با استفاده از صفحات مستغرق انجام شده است. برای این منظور، چهار فاصله طولی بین صفحات H4، H6، H8 و H10 درنظر گرفته شد و آزمایش ها با اعداد فرود 45/0، 55/0، 60/0 و 66/0 و نسبت آبگیری 5/7 درصد انجام شد. کلیه آزمایش ها در کانال اصلی با مقطع ذوزنقه ای (5/1:1) به طول 2/8 متر و آبگیر جانبی به طول 6/2 متر و زاویه آبگیری 60 درجه انجام شد. نتایج نشان داد که کاربرد صفحات مستغرق به طور متوسط 31-19 درصد نسبت دبی رسوب ورودی به آبگیر جانبی کانال ذوزنقه ای را کاهش می دهد. همچنین طبق نتایج تحقیق حاضر، مناسب ترین فاصله طولی بین صفحات H8 می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Application of submerged vanes for sediment control at Intakes from Irrigation trapezoidal channels

نویسندگان [English]

  • Leila Davoodi 1
  • Mahmoud Shafai Bejestan 2
چکیده [English]

Construction of the intake structures to divert some portion of flow water from a main channel causes some variations of flow conditions at the intake entrance. These variations cause the reinforcement of the eddy flow and sedimentation in the bank of the intake. An effective measure to control the entry sediment is the use of submerged vanes. Most of previous studies in this regards have been conducted in a rectangular flume cross section. Since most of the main channel has trapezoidal cross sectional shape, this study was conducted with this shape. Four different longitudinal distances equal to 4H, 6H, 8H and 10H between vanes considered. Each distance was tested under four different flow conditions (Froude number equal to 0.45, 0.55, and 0.60 and 0.66). In all tests, the flow discharge ratio was kept constant equal to 7.5 percent. Total of experiments were carried out in a main channel with trapezoidal cross section (z = 1.5), 8.2 m length, and one channel as Intake with 2.6 m length and 600 diversion angle. The results of the study show that application of submerged vanes can cause the entry of sediment to intake an average reduction of 19-31 percent. The best distance between vanes was found to be 8H.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eddy flow
  • Froude numbers
  • Intake channel
  • Longitudinal distance
  • river