تعیین و ارزیابی شاخص کارایی مصرف آب محصولات زراعی تحت مدیریت کشاورزان در کشور

نویسنده

استادیار بخش تحقیقات مهندسی آبیاری و زهکشی، مؤسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، کرج

چکیده

این تحقیق با هدف تعیین مقدار کارایی مصرف آب محصولات کشاورزی عمده و در شرایط مدیریت کشاورزان و همچنین شناخت عوامل و مسائل تأثیرگذار بر مقدار آن، در مناطق کرمان، همدان، مغان، گلستان و خوزستان به اجرا درآمد. تحقیق حاضر ضمن مرور کامل سایر نتایج موجود، مقدار شاخص کارایی مصرف آب محصولات کشاورزی عمده در مناطق انتخابی را تعیین و دلایل و منابع کاهش آن را نیز بررسی و تحلیل نموده است. بر اساس روش تحقیق، میزان عملکرد محصول اولیه (کیلوگرم) و میزان حجم ناخالص آب آبیاری کاربردی (متر مکعب) برای تولید محصول، تعیین شده و از آنجا شاخص کارایی مصرف آب محاسبه گردیده است. براساس نتایج حاصله متوسط مقدار شاخص کارایی مصرف آب محصولات زراعی گندم (دانه)، چغندرقند (غده)، سیب زمینی، ذرت علوفه ای، پنبه (وش)، یونجه (خشک شده در هوا)، جو (دانه)، نخود آبی و نیشکر (نی) به ترتیب 73/0، 56/4، 18/2، 58/5،71/0، 46/1، 56/0، 18/0 و 94/2 کیلوگرم محصول بر متر مکعب آب مصرفی اندازه گیری گردید. با استفاده از آمار سطح زیر کشت محصولات زراعی انتخابی در مناطق مختلف و ارقام متوسط کارایی مصرف آب، متوسط وزنی شاخص کارایی مصرف آب کشور 38/1 کیلوگرم بر متر مکعب آب محاسبه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determination and evaluation of water use efficiency of some major crops under farmers management in Iran

نویسنده [English]

  • Nader Heidari
چکیده [English]

The main objective of this research is to determine Water Use Efficiency (WUE) of some major crops under farmer's management in the different region of Iran including Kerman, Hamedan, Moghan, Golestan and Khuzestan provinces. The research also attempted to assess and identify the sources of inefficiencies in improving WUE. Based on methodology, WUE was determined by measuring crop yield (Kg) and gross water used (m3). Based on results, the average WUE for the Wheat (grain), Sugar beet (root), Potato, Silage Corn, Cotton, Alfalfa (dry weight basis), Barley (grain), Chickpea (irrigated) and Sugarcane (Cane) was 0.73, 4.56, 2.18, 5.58, 0.71, 1.46, 0.56, 0.18 and 2.94 Kg/m3, respectively. Using the measured WUEs and cropping areas of the different crops in the different regions, the country’s weighted average WUE was estimated to be 1.38 Kg/m3.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Crop
  • Evaluation
  • management
  • Regions
  • Water used
  • Water use efficiency
  • yield