ارزیابی شاخص بهره وری اقتصادی مدیریت تک آبیاری برای دو رقم گندم دیم (مطالعه موردی: مراغه)

نویسنده

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی، مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان، شاهرود - ایران

چکیده

افزایش بهره وری آب و نهاده های تولید محصولات کشاورزی، باتوجه به محدودیت آب، اهمیت روزافزونی یافته است. لذا به منظور بهینه سازی تک آبیاری و تعیین برنامه زمانی مناسب تخصیص آن برای گندم دیم، از داده‌های پژوهشی دو ساله در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه استفاده شد. سه تاریخ کاشت، چهار مدیریت تخصیص تک آبیاری برای دو رقم در تحلیل بهره‌وری اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه، برای انتخاب مناسب‌ترین تیمار مناسب در منطقه از روش بودجه‌بندی جزیی، شاخص‌های بهره‌وری آب و برای تعیین قیمت آب از روش تبدیل به ارزش حال استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که برنامه تک‌آبیاری برای گندم دیم در این منطقه در زمان کاشت دارای توجیه اقتصادی است. در گزینه بهینه تخصیص تک‌آبیاری برای تلفیقی از دو رقم، رقم V3 برای تاریخ کاشت اول و دوم و رقم آذر 2 برای تاریخ کاشت سوم مطلوبیت دارد. به طوری که دارای بیشترین میزان متوسط درآمد خالص (4191038 ریال در هکتار)، بالاترین میزان نسبت درآمد خالص به هزینه (28/2)، بیشترین میزان بهره وری اقتصادی (13970 ریال بر میلی‌متر) و بیشترین میزان شاخص بهره‌وری کل آب کاربردی (3/5 کیلوگرم بر میلی‌متر) است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of economical water productivity index of single irrigation management for two rainfed wheat varieties (Case of study: Maragheh)

نویسنده [English]

  • Ali Reza Tavakoli
چکیده [English]

The effects of planting date and single irrigation (SI) allocation scenarios on increasing and stability of yield were investigated to determine the total water productivity and economical water productivity (WPe), for rainfed wheat at Dryland Agricultural Research Institute in Maragheh, Iran, during 2000-2004. The treatments included three sowing dates (early, normal and late), four allocation scenarios of single irrigation (Rainfed, 50, 75 and 100 mm SI at planting time) and two wheat varieties. The partial budgeting method, marginal benefit – cost ratio, different states of water and irrigation prices, were used for evaluation of combined treatments. Single irrigation at planting time is an economical option at this region. Maximum total water productivity (5.3 kg.mm-1.ha-1), maximum net benefit (4191038 Rials.ha-1), maximum net benefit per irrigation water use, economical water productivity (13970 Rials.mm-1) and maximum benefic - cost ratio (2.28) obtained at this single irrigation allocation scenario.

کلیدواژه‌ها [English]

  • net benefit
  • Partial budgeting
  • Rainfed wheat
  • single irrigation
  • Water Productivity